Ik hou van wiskundige formules. Niet omdat ik snap wat ze betekenen, maar omdat ze ’n sleutel zijn. Een geheime code die toegang biedt tot nieuwe werelden. Geheimtaal, onzichtbare inkten, codes, zijn een wereld van fascinatie voor mij. Vroeger al, ‘leende׳ ik mijn broers boeken over hoe als jongen te overleven in het woud. ‘Survival’ boeken voor meisjes bleken altijd handleidingen hoe te koken, de was netjes vouwen en lief lachen naar jongens zodat ze je helpen zware dingen tillen. Ik wilde ook leren tipi-tenten bouwen van gevonden houtstokken, vuurtjes maken uit niets, codes ontcijferen en ze in onzichtbare inkt schrijven om geheime berichten uit te wisselen die ‘de vijand’ niet kon lezen. Niet dat ik zo’n avonturier was die altijd het bos in moest, integendeel! Mijn behoefte aan kennis was altijd puur theoretisch, weten hoe ‘t moet was genoeg.
Wiskundige formules zijn zulke codes voor mij. Die fascinerende combinatie van cijfers,letters en streepjes waarvan je weet dat ze de sleutel vormen tot iets wat je nog niet kent. Dat is waarom ik van taal hou, letters die in steeds wisselende combinatie, onbekende werelden openen.
Bovenstaande formule staat gekerfd in de grafsteen van ’s werelds bekendste natuurkundige, Stephen Hawking. De man wiens levensmissie het was de geheimen van het universum te ontrafelen. Dat deze formule op zijn graf staat, is omdat het de ‘code’ is die aantoond dat zwarte gaten geen eindpunt zijn maar eerder poorten. Alles wat erin verdwijnt, komt er aan een andere kant weer uit. In ‘n nieuwe vorm als aan de andere kant van ’n tunnel, ‘wormhole’, of in ’n heel nieuwe wereld.
Wat dit idee zo mooi maakt is dat het hoop geeft. Het kan metafoor zijn voor bijv. reïncarnatie. Door het zwarte gat van de dood heen gaan om terug te keren in ’n andere dimensie of zelfs in een nieuwe vorm elders in deze wereld. Maar vooral op kleiner niveau biedt deze formule hoop, in de donkerste tijden waar we als mens door heen gaan van bijv. verlies, ziekte, depressie: er is altijd ’n uitgang.
Hoe vaak begrijpen we elkaar niet of verkeerd? Iedereen spreekt een eigen taal, variërend van gesproken tot non-verbaal. Onze taak is openstaan voor elkaars woorden en onuitgesproken berichten. Het hele leven is tenslotte één groot mysterie om te ontdekken, leren kennen en ontrafelen. Dat is wat taal zo bijzonder maakt en waarom ik hou van alle lettertekens, lezen, schrijven, kalligraferen. Zelfs in zijn schijnbaar meest ondoordringbare vorm, de wiskundige formule, kan het zomaar ineens een boodschap van hoop, van vertrouwen brengen.
Dit is wat Stephen Hawking er zelf over zei:
“Black holes ain’t as black as they are painted. They are not the eternal prisons they were once thought. Things cán get out of a black hole, both to the outside and possibly to another universe. So, if you feel you are in a black hole, don’t give up. There is a way out.”
S. Hawking